Statyny, czyli leki obniżające stężenie cholesterolu we krwi, stosuje się w USA od wielu lat, jednak nie wykazują one skuteczności u wszystkich pacjentów. W ubiegłym roku Agencja Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła dwa nowe inhibitory PCSK9 (białka PCSK9) niepochodzące z grupy statyn, które znajdują zastosowanie w przypadku niewystarczająco silnej odpowiedzi organizmu na leczenie statynami. (Patrz artykuł New Drugs Approved for People with Hard to Treat High Cholesterol). Niedawno American College of Cardiology (ACC) i American Heart Association (AHA) wydały nowe wytyczne dla lekarzy, dotyczące podawania dorosłym pacjentom powyższych leków oraz innych leków spoza grupy statyn.
Wysoki poziom cholesterolu, a szczególnie cholesterolu związanego z lipoproteinami o niskiej gęstości (LDL-C), wiąże się z podwyższonym ryzykiem choroby sercowo-naczyniowej (CVD). Nadmiar cholesterolu we krwi może odkładać się w postaci blaszek na ścianach naczyń krwionośnych, co prowadzi do twardnienia tętnic (miażdżyca) i wzrostu ryzyka ataku serca i udaru. Oznaczenie poziomu cholesterolu we krwi pomaga określić ryzyko wystąpienia CVD.
W roku 2013 ACC i AHA wydały wytyczne określające, którzy z pacjentów dorosłych powinni przyjmować leki obniżające stężenie cholesterolu, w zależności od wieku, występowania choroby serca i/lub cukrzycy oraz poziomu LDL-C. Decyzja o podjęciu leczenia oparta jest na kalkulacji ryzyka uwzględniającej kilka czynników (np. wiek, płeć, rasa, ciśnienie tętnicze, poziom cholesterolu) i pozwalającej określić ryzyko wystąpienia ataku serca lub udaru w ciągu najbliższych 10 lat. Zgodnie z wytycznymi, u pacjentów z ryzykiem przekraczającym 7,5% należy włączyć leki z grupy statyn bez względu na wartości LDL-C. (Patrz artykuł Experts Announce Major Updates to Guidelines for Heart Disease Risk Assessment and Prevention).
Po oznaczeniu stanowiącego punkt odniesienia profilu lipidowego na czczo i rozpoczęciu leczenia statynami, u pacjenta należy regularnie oznaczać poziom LDL-C, aby stwierdzić czy leki działają prawidłowo. Zaleca się wykonanie kolejnego badania profilu lipidowego na czczo po 4 – 12 tygodniach od rozpoczęcia leczenia, a następnie powtarzanie go co 3 – 12 miesięcy. Jeżeli leki nie spowodują odpowiedniego obniżenia poziomu LDL-C, lekarz może zwiększyć dawkę lub włączyć kolejny lek.
Nowe wytyczne ACC/AHA uwzględniają również wiek, stężenie LDL-C i obecność CVD lub cukrzycy. Jednym z leków pierwszego rzutu, którego włączenie należy rozważyć u pacjentów wymagających dodatkowego leczenia jest ezetymib, obniżający poziom LDL-C poprzez ograniczenie wchłaniania cholesterolu w jelicie cienkim. Jest to lek odpowiedni na przykład dla pacjentów z CVD, u których statyny nie spowodowały obniżenia LDL-C o co najmniej 50%. Jeżeli leczenie ezetymibem nie przyniesie oczekiwanych efektów, można rozważyć podanie inhibitora PCSK9 lub sekwestrantów kwasu żółciowego (leków wspomagających obniżenie stężenia LDL-C), w zależności od preferencji i stanu klinicznego pacjenta.
Zaleca się również aby lekarz przeprowadził z pacjentem rozmowę dotyczącą ryzyka i korzyści związanych z przyjmowaniem określonych leków obniżających poziom cholesterolu oraz omówił najlepsze sugerowane rozwiązanie. Istotne czynniki podczas podejmowania decyzji to wynik oznaczenia LDL-C, poziom ryzyka CVD oraz ewentualne działania niepożądane podanych leków. Należy pamiętać, że powyższe wytyczne mają charakter ogólny, a decyzję należy podejmować po rozpatrzeniu indywidualnych uwarunkowań określonego pacjenta.
Linki
Na stronie:
Testy: Profil lipidowy
Choroby: Choroby sercowo-naczyniowe
Link do źródła:
New Drugs Approved for People with Hard to Treat High Cholesterol
Task Force Issues New Guidelines for Taking Cholesterol-Lowering Statins