Nowe testy do wykrywania koronawirusa i wirusa grypy w jednej próbce

30.10.2020

Nadchodzi sezon grypowy, a w wielu stanach USA nadal trwa pandemia COVID-19. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) dopuściła do użycia nowe testy molekularne, umożliwiające rozróżnienie pomiędzy wirusami grypy, SARS-CoV-2 (wirus powodujący COVID-19) oraz innymi patogenami dróg oddechowych.

W początkowej fazie COVID-19, grypa i inne często występujące infekcje dróg oddechowych mogą dawać podobne objawy, takie jak gorączka, dreszcze, kaszel, utrudnione oddychanie, zmęczenie, ból mięśni, ból głowy, ból gardła, wysięk z nosa, mdłości, wymioty czy biegunka. Jedynym sposobem wiarygodnego określenia typu patogenów będących tego przyczyną jest wykonanie testu.  

Infekcje spowodowane wirusem grypy i wirusem SARS-CoV-2  dają objawy o natężeniu od łagodnego do bardzo nasilonego, a w niektórych przypadkach mogą prowadzić do śmierci. Zapadają na nie osoby w różnym wieku, jednak najbardziej narażone na ciężki przebieg choroby są małe dzieci, osoby starsze, z osłabioną odpornością, przewlekłymi chorobami nerek, chorobami płuc, chorobami nowotworowymi lub znaczną otyłością. Ryzyko zakażenia dotyczy również osób przebywających w zamkniętych pomieszczeniach, np. w szpitalach, domach opieki, szkołach czy jednostkach wojskowych.

W porównaniu z badaniami, w których do każdego oznaczenia materiał pobiera się osobno, możliwość wykrycia różnych rodzajów patogenów dróg oddechowych w jednej próbce oznacza mniejszy dyskomfort dla pacjenta oraz pozwala ograniczyć zasoby niezbędne do wykonania badania.

Jednoczesne zachorowania na  grypę i COVID-19 mogłyby stanowić ogromne obciążenie dla służby zdrowia, związane z liczbą zajętych łóżek szpitalnych, zapotrzebowaniem laboratoriów na testy i środki ochrony osobistej oraz bezpieczeństwem pracowników ochrony zdrowia – powiedział Robert Redfield, dyrektor Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (CDC) w komentarzach do czerwcowego spotkania komisji Izby Reprezentantów.

Podczas pandemii COVID-19 często brakowało sprzętu laboratoryjnego, jak wymazówki czy odczynniki (substancje chemiczne niezbędne do wykonania testów).

Teraz w materiale biologicznym z  jednego wymazu  lub innej jednej próbki można wykonać jednocześnie kilka testów i szybciej uzyskać informacje niezbędne w przypadku pacjentów cierpiących na nieokreśloną infekcję dróg oddechowych – powiedział Komisarz FDA dr Stephen M. Hahn, w informacji prasowej.  

Testy

18 sierpnia 2020 roku FDA wydała zezwolenie na użycie w sytuacji wyjątkowej (EUA) dla testów łączonych, produkowanych przez CDC oraz dwie firmy komercyjne. Wszystkie trzy testy pozwalają wykryć materiał genetyczny patogenów. Preferowaną próbką jest wymaz z nosogardła. Ponadto test CDC można wykonać w innych próbkach z układu oddechowego, takich jak wymaz z nosa lub gardła.  

Test CDC pozwala wykryć dwa typy wirusa grypy – A i B – i odróżnić je od wirusa SARS-CoV-2 wywołującego COVID-19. Test CDC jest przeznaczony dla stanowych i lokalnych laboratoriów publicznych, a jego wykonanie zajmuje kilka godzin.

Testy łączone opracowane przez dwóch producentów komercyjnych pozwalają stwierdzić obecność licznych patogenów w próbkach z układu oddechowego. Oprócz wirusa SARS-CoV-2, grypy typu B i określonych szczepów wirusa grypy typu A, wykrywają cztery inne typy koronawirusa, metapneumowirusa ludzkiego, rinowirusa/enterowirusa  ludzkiego, wirusa paragrypy i wirusa RSV. Oprócz tego pozwalają na wykrycie kilku typów bakterii powodujących choroby układu oddechowego, takich jak Bordetella pertussis wywołująca krztusiec, Chlamydia pneumoniae i Mycoplasma pneumoniae. Wykonanie tych testów zajmuje około godziny.

Pomimo zezwolenia EUA wydanego przez FDA testy te nie zostaną niezwłocznie udostępnione we wszystkich regionach. Przed włączeniem do swojej oferty testów łączonych lub jakichkolwiek innych dostępnych testów na obecność grypy i SARS-CoV-2, laboratorium musi wziąć pod uwagę wiele czynników. Wpływ na decyzję może mieć zachorowalność na grypę i COVID-19 na poziomie lokalnym, dostępność niezbędnych odczynników i innych wyrobów laboratoryjnych, czas obiegu próbki oraz poziom wiedzy i umiejętności pracowników.  

Również lekarz prowadzący powinien rozważyć kilka aspektów przed zaproponowaniem takiego  testu pacjentowi. Nie u każdego chorego z objawami infekcji dróg oddechowych wykonuje się szeroki panel badań. W oparciu o objawy, historię choroby oraz dostępność określonego leczenia należy rozważyć jak szybko potrzebne jest rozpoznanie oraz czy w tym przypadku nie należy raczej wykonać pojedynczych testów.

Niektórzy lekarze lub placówki opieki zdrowotnej przewidują możliwość wykonywania testów łączonych u osób, u których niezbędne jest szybkie rozpoznanie i włączenie odpowiedniego leczenia z uwagi na ich ciężki stan i/lub hospitalizację, podwyższone ryzyko powikłań, jednoczesną obecność kilku infekcji, obniżoną odporność lub występowanie innych chorób przewlekłych (dalsze informacje znajdują się w artykule dotyczącym panelu oznaczeń patogenów układu oddechowego).

Źródła:

Testy:

Badania na obecność koronawirusa COVID-19

Testy grypowe

Choroby:

Choroby płuc

Artykuły:

Nowe wytyczne dotyczące efektywniejszego wykorzystania testów na obecność przeciwciał przeciwko SARS-COV2 (Covid-19)

Na innych stronach

CDC: Similarities and Differences between Flu and COVID-19