Znane również jako:

·        Domowy test na grypę

·        Szybki test antygenowy w kierunku grypywykonywany w warunkach domowych

·        Domowy szybki test antygenowy w kierunku grypy

‍

W skrócie

Grypa to zakaźna choroba układu oddechowego wywoływana przez wirusy grypy, które są zwykle roznoszone w chłodniejszych miesiącach roku. U wielu osób choroba ta wywołuje jedynie łagodne objawy, jednak u innych może prowadzić do zagrażających życiu powikłań. Dotyczy to zwłaszcza dzieci, osób starszych i innych grup narażonych ze względu na choroby współistniejące.

Testy pozwalają stwierdzić obecność wirusa grypy, w oparciu o wymaz

z nosa lub próbkę śliny. Badanie może pomóc w ustaleniu przyczyny objawów grypopodobnych, jednak jego wyniki należy interpretować ostrożnie i w porozumieniu z lekarzem.

Informacje o testach

Cel wykonania testu

Domowe testy mają na celu wykrycie obecności wirusa grypy. Pozwalają określić, czy to właśnie on odpowiada za istniejące objawy i może ułatwić lekarzowi rozpoznanie. Szybkie wykrycie infekcji grypowej umożliwia również ograniczenie rozprzestrzenienia się wirusa na inne osoby.

W niektórych testach badanie wymazu z nosa lub próbki śliny może również wykazać obecność wirusa SARS-CoV-2, który powoduje COVID-19. Taki łączony test ma na celu wykrycie dwóch oddzielnych wirusów, które wywołują podobne objawy

ze strony układu oddechowego i mogą być potencjalnie przyczyną poważniejszych powikłań.

Co się oznacza?

W celu wykrycia infekcji grypowej testem domowym stosuje się różne rodzaje pomiarów.

Niektóre testy są nakierowane na wykrycie obecności białek zwanych antygenami na powierzchni wirusa grypy. Obecność antygenów w drogach oddechowych może wywołać reakcję układu odpornościowego skutkującą objawami grypopodobnymi. Występowanie antygenów w wymazie z nosa lub próbce śliny może świadczyć o zakażeniu wirusem grypy.

Innym rodzajem domowych testów na grypę są testy molekularne, pozwalające określić, czy

w badanej próbce znajdują się fragmenty materiału genetycznego wirusa. Jeden z powszechnie stosowanych typów testów molekularnych wykorzystuje technologię znaną jako reakcja łańcuchowa polimerazy z odwrotną transkrypcją (RT-PCR).

Kiedy należy wykonać domowy test na grypę?

Nie istnieją ścisłe wytyczne ani jednoznaczne zalecenia dotyczące tego, kiedy należy wykonać domowy test na grypę.

Zazwyczaj badanie wykonuje się, jeżeli występują objawy, które mogą być spowodowane zakażeniem wirusem grypy, jeśli objawy są nasilone lub gdy pacjent, ze względu na wiek, schorzenia współistniejące lub ciążę, znajduje się w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia powikłań pogrypowych.

Wykonanie testu zazwyczaj nie jest konieczne, jeśli objawy mają postać łagodną, a przenoszenie choroby w danej społeczności uznaje się za wysokie. W takich przypadkach badanie może nie być uzasadnione, ponieważ nie ma ono wpływu na sposób leczenia.

Jeśli u pacjenta występują objawy grypopodobne lub istnieje obawa, że choruje na grypę, należy skontaktować się z lekarzem, ponieważ podejmując decyzję o konieczności wykonania testu, również tego domowego, należy rozważyć wiele czynników.

Zalety i wady domowych testów na grypę

Aby stwierdzić, czy test odpowiadają potrzebom pacjenta, warto rozważyć ich potencjalne zalety i wady.

Główne korzyści z domowego badania na grypę to:

• Wygoda – test domowy można zamówić przez internet i wykonać w domu,

w dogodnym dla siebie czasie, bez konieczności umawiania się na konsultację lub odbywania wizyty w gabinecie lekarskim.

• Badanie wykonywane w izolacji – jeśli pacjent obawia się, że może być zarażony grypą, test domowy pozwala na wstępne rozpoznanie przy jednoczesnym unikaniu kontaktu z innymi osobami.

• Opcja badania w celu rozpoznania grypy i COVID-19 – niektóre zestawy do badania w warunkach domowych pozwalają wykrywać zarówno zakażenie wirusem grypy, jak i SARS-CoV-2 w jednej próbce.

• Z góry określone ceny – większość domowych testów na grypę ma jedną, łączną cenę, którą klient widzi przed dokonaniem płatności.

Główne wady domowych testów na grypę to:

• Ograniczona możliwość interpretacji badania – zrozumienie wyników testu na grypę nie polega wyłącznie na stwierdzeniu, czy wynik jest dodatni czy ujemny. Wyniki mogą się od siebie różnić, w zależności od testu, dlatego badanie wymaga starannego rozważenia takich czynników jak rodzaj użytego zestawu testowego, objawy oraz stopień zachorowalności na grypę sezonową w danym regionie. Najlepiej, aby interpretacji wyniku dokonywał lekarz. Wielu producentów testów domowych nie oferuje jednak szczegółowej konsultacji medycznej.

• Możliwość popełnienia błędu przy pobieraniu próbki – wprawdzie zestawy testowe zawierają szczegółowe instrukcje, istnieje możliwość uzyskania nieważnego lub niedokładnego wyniku, jeśli próbka testowa nie zostanie pobrana prawidłowo.

• Badanie może nie mieć wpływu na sposób opieki nad pacjentem – w wielu przypadkach wyniki domowego testu na grypę nie spowodują zmian procedur zapewniających choremu pomoc medyczną i powrót do zdrowia.

• Koszty własne – często ubezpieczenie nie pokrywa kosztów domowego testu na grypę, co oznacza, że pacjent musi sam zapłacić za zestaw testowy.

• Opóźnienia czasowe dotyczące testów wykonywanych samodzielnie – jeśli chory wykonuje test, który wymaga wysłania próbki do laboratorium, może minąć kilka dni zanim otrzyma wynik.

W przypadku wątpliwości związanych z tym, czy warto wykonać domowe testy na grypę, należy zwrócić się do lekarza, który oceni ich zalety i wady w konkretnej sytuacji.

Dostępne rodzaje testów domowych

Wyróżnia się dwa główne rodzaje domowych testów na grypę:

• Szybkie testy antygenowe – polegają na pobraniu wymazu z nosa. Następnie próbkę można oznaczyć w domu przy użyciu materiałów znajdujących się w zestawie testowym. Wyniki są zazwyczaj dostępne w ciągu około 15 minut.

• Testy molekularne do samodzielnego pobrania – test wykonuje się w wymazie z nosa i/lub próbce śliny, które pobiera się w domu, a następnie wysyła do laboratorium w celu przeprowadzenia analizy. Zamiast badania próbki na obecność antygenów, testy poszukują materiału genetycznego wirusa grypy techniką molekularną, jak na przykład RT-PCR.

Interpretacja wyników testu domowego

W przypadku szybkiego testu antygenowego wykonywanego w domu wyniki są zazwyczaj przedstawione wizualnie na małej karcie testowej, która znajduje się w zestawie. Po przygotowaniu testu wynik zostanie oznaczony jako dodatni, ujemny lub nieważny.

W testach molekularnych, do których materiał pobiera się samodzielnie, opis wyniku będzie zawierał informację, czy po analizie w laboratorium próbka była dodatnia, ujemna czy niejednoznaczna.

Jeśli test obejmuje sprawdzenie obecności wirusa grypy i innych wirusów, takich jak koronawirus SARS-CoV-2, opis powinien wyraźnie wyodrębniać wyniki dla każdego z wirusów osobno.

Interpretacja wyniku testu wymaga uwzględnienia nie tylko faktu, czy był on dodatni czy ujemny. Objawy, częstość występowania grypy sezonowej w danej społeczności oraz rodzaj testu są czynnikami, które mogą wpłynąć na to, czy wynik testu rzeczywiście świadczy o chorobie lub jej braku.

Dodatni wynik testu wskazuje na infekcję grypową, ale nie stanowi jej definitywnego potwierdzenia. Jeśli wynik testu jest dodatni, trzeba skontaktować się z lekarzem, aby zapytać o dalsze kroki, które należy podjąć, aby zapewnić pacjentowi właściwą opiekę. Fałszywe wyniki dodatnie, gdy w rzeczywistości pacjent nie jest zarażony, mogą się zdarzyć, ale są rzadkie.

Wynik ujemny oznacza, że wirus grypy nie był obecny w dostarczonej próbce. Ważne jednak, aby rozważyć, czy wynik nie jest fałszywie ujemny, co oznacza, że pacjent jest zakażony, mimo że test nie wykazał śladów wirusa grypy. Wyniki fałszywie ujemne są znacznie częstsze w przypadku szybkich testów antygenowych niż testów molekularnych.

Aby ocenić dokładność domowego testu i zrozumieć jego znaczenie dla ogólnego stanu zdrowia, należy skontaktować się z lekarzem i przeanalizować objawy oraz wynik testu.

Czy wyniki testów są wiarygodne?

Testy domowe na grypę są często stosowane do wykrywania infekcji, ale podobnie jak wszystkie inne testy medyczne nie gwarantują stuprocentowej dokładności. Wyniki zależą od następujących czynników:

• Rodzaj testu – w zależności od odczynników w zestawie testowym istnieje większe prawdopodobieństwo, że niektóre testy mogą dawać mniej dokładne wyniki. Szybkie testy antygenowe wiążą się z większym ryzykiem uzyskania wyników fałszywie ujemnych niż testy molekularne.

• Rozpowszechnienie zachorowań na grypę sezonową w danej społeczności – ryzyko kontaktu z wirusem grypy jest większe, gdy choroba  szeroko rozpowszechniła się w danym regionie. W rezultacie wyniki fałszywie dodatnie zdarzają się częściej, jeśli transmisja grypy w społeczności jest niska, podczas gdy wyniki fałszywie ujemne pojawiają się częściej, gdy zasięg grypy w społeczności jest wysoki.

• Czas wykonania testu – prawdopodobieństwo prawidłowego wykrycia infekcji staje się większe, jeśli próbkę do testu pobierze się w ciągu pierwszych dwóch do czterech dni po wystąpieniu oznak i objawów infekcji grypowej. Jest to czas, w którym miano wirusa jest większe. Po tym okresie wynik testu może być ujemny, nawet jeśli doszło do zakażenia.

• Prawidłowe pobranie i opracowanie próbki – badanie może nie dać wiarygodnego wyniku, jeśli próbka nie zostanie prawidłowo pobrana i przygotowana do badania. Ważne jest, aby pobierać tylko próbki określone w instrukcji wykonywania testu w domu. Należy również zwrócić uwagę, aby przestrzegać instrukcji dotyczących postępowania z próbką i wykonania testu.  Jeśli próbka pobrana w domu zostanie oznaczona w laboratorium, specjaliści będą przestrzegać wymaganych procedur, aby zapewnić integralność próbki i dokładność wyniku.

• Niektóre szczepienia przeciwko grypie –  jeśli pacjent otrzymał szczepionkę, która zawiera osłabioną wersję wirusa, to fakt ten może przesądzić o dodatnim wyniku testu RT-PCR wykonanego w ciągu tygodnia po szczepieniu. Jest to wynik fałszywie dodatni, ponieważ szczepionka nie wywołuje prawdziwej infekcji wirusowej.

Ponieważ w interpretacji dokładności testów na grypę należy uwzględnić wiele czynników, najlepiej omówić wynik domowego testu na grypę z lekarzem, który wyjaśni ich wpływ na badanie.

Czy niezbędne jest wykonanie dalszych testów?

Konieczność wykonania badań kontrolnych zależy od wyniku testu, objawów i ogólnego stanu zdrowia.

Jeśli pacjent ma dodatni wynik testu i tylko łagodne objawy grypy, dalsze badania mogą nie być potrzebne. Jeśli jednak objawy są bardziej nasilone lub istnieje ryzyko wystąpienia powikłań pogrypowych, lekarz może zlecić powtórzenie testów, wykonanie badań krwi lub wykonanie badania czynności płuc.

Jeśli wynik testu okazał się ujemny, ale występują objawy grypy, konieczne może być wykonanie kolejnego testu na grypę, aby potwierdzić, że pacjent faktycznie nie jest  na nią chory. Zdarza się na przykład, że ujemny wynik szybkiego testu na obecność antygenów wymaga potwierdzenia testem molekularnym, który wykonuje się w laboratorium.

Pytania, które można zadać lekarzowi w związku z wynikami badań

Poniższe pytania mogą być przydatne w rozmowie z lekarzem po wykonaniu testu domowego:

• Jak zinterpretować wynik mojego testu?

• Czy wykonany test był wiarygodny?

• Czy trzeba wykonać dodatkowe badania?

• Czy biorąc pod uwagę objawy i wynik testu, należy zastosować jakieś leczenie lub inne środki?

‍

‍

Powiązane:

Domowy test antygenowy w celu wykrycia zakażenia COVID-19

‍

Źródła:

A.D.A.M. Medical Encyclopedia. Flu. Updated August 13, 2020. Accessed August 5, 2021. https://medlineplus.gov/ency/article/000080.htm

Centers for Disease Control and Prevention. Rapid influenza diagnostic tests. Updated October 25, 2016. Accessed August 5, 2021. https://www.cdc.gov/flu/professionals/diagnosis/clinician_guidance_ridt.htm

Centers for Disease Control and Prevention. How flu spreads. Updated August 27, 2018. Accessed August 5, 2021. https://www.cdc.gov/flu/about/disease/spread.htm

Centers for Disease Control and Prevention. Information on rapid molecular assays, RT-PCR, and other molecular assays for diagnosis of influenza virus infection. Updated October 21, 2019. Accessed August 5, 2021. https://www.cdc.gov/flu/professionals/diagnosis/molecular-assays.htm

Centers for Disease Control and Prevention. Types of influenza viruses. Updated November 18, 2019. Accessed August 5, 2021. https://www.cdc.gov/flu/about/viruses/types.htm

Centers for Disease Control and Prevention. Influenza virus testing methods. Updated August 10, 2020. Accessed August 5, 2021. https://www.cdc.gov/flu/professionals/diagnosis/table-testing-methods.htm

Centers for Disease Control and Prevention. Nucleic acid detection based tests. Updated August 27, 2020. Accessed August 5, 2021. https://www.cdc.gov/flu/professionals/diagnosis/table-nucleic-acid-detection.html

Centers for Disease Control and Prevention. Rapid influenza diagnostic tests (RIDTs). Updated August 27, 2020. Accessed August 5, 2021. https://www.cdc.gov/flu/professionals/diagnosis/table-ridt.html

Centers for Disease Control and Prevention. Information on clinicians on rapid diagnostic testing for influenza. Updated August 31, 2020. Accessed August 5, 2021. https://www.cdc.gov/flu/professionals/diagnosis/rapidclin.htm

Centers for Disease Control and Prevention. Overview of influenza testing methods. Updated August 31, 2020. Accessed August 5, 2021. https://www.cdc.gov/flu/professionals/diagnosis/overview-testing-methods.htm

Centers for Disease Control and Prevention. Diagnosing flu: Questions & answers. Updated January 27, 2021. Accessed August 5, 2021. https://www.cdc.gov/flu/symptoms/testing.htm

Centers for Disease Control and Prevention. About flu. Updated February 10, 2021. Accessed August 5, 2021. https://www.cdc.gov/flu/about/index.html

Centers for Disease Control and Prevention. Live attenuated influenza vaccine [LAIV] (the nasal spray flu vaccine). Updated May 6, 2021. Accessed August 6, 2021. https://www.cdc.gov/flu/prevent/nasalspray.htm

Centers for Disease Control and Prevention. Key facts about seasonal flu vaccine. Updated June 8, 2021. Accessed August 6, 2021. https://www.cdc.gov/flu/prevent/keyfacts.htm

Dolin R. Diagnosis of seasonal influenza in adults. In: Hirsch MS, ed. UpToDate. Updated February 11, 2021. Accessed August 5, 2021. https://www.uptodate.com/contents/diagnosis-of-seasonal-influenza-in-adults

Heikkinen T, Marttila J, Salmi AA, Ruuskanen O. Nasal swab versus nasopharyngeal aspirate for isolation of respiratory viruses. J Clin Microbiol. 2002;40(11):4337-4339. doi:10.1128/JCM.40.11.4337-4339.2002

MedlinePlus: National Library of Medicine. Flu (influenza) test. Updated July 31, 2020. Accessed August 5, 2021. https://medlineplus.gov/lab-tests/flu-influenza-test/

Munoz FM. Seasonal influenza in children: Clinical features and diagnosis. In: Mallory GB, Edwards MS, eds. UpToDate. Updated October 26, 2020. Accessed August 5, 2021.

https://www.uptodate.com/contents/seasonal-influenza-in-children-clinical-features-and-diagnosis

Tesini BL. Influenza (flu). Merck Manual Consumer Version. Updated March 2021. Accessed August 5, 2021. https://www.merckmanuals.com/home/infections/respiratory-viruses/influenza-flu

Tesini BL. Influenza. Merck Manual Professional Version. Updated March 2021. Accessed August 5, 2021. https://www.msdmanuals.com/professional/infectious-diseases/respiratory-viruses/influenza

US Food and Drug Administration. Coronavirus (COVID-19) update: FDA authorizes first COVID-19 and flu combination test for use with home-collected samples. Published December 4, 2020. Accessed August 8, 2021. https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/coronavirus-covid-19-update-fda-authorizes-first-covid-19-and-flu-combination-test-use-home

US Food and Drug Administration. Emergency use authorization (EUA) summary for the covid-flu multiplex assay. Published July 1, 2021. Accessed August 8, 2021. https://www.fda.gov/media/150561/download

Uyeki TM, Bernstein HH, Bradley JS, et al. Clinical Practice Guidelines by the Infectious Diseases Society of America: 2018 Update on Diagnosis, Treatment, Chemoprophylaxis, and Institutional Outbreak Management of Seasonal Influenza [published correction appears in Clin Infect Dis. 2019 May 2;68(10):1790]. Clin Infect Dis. 2019;68(6):e1-e47. doi:10.1093/cid/ciy866

‍

‍

‍

‍

‍