Dziesięć najważniejszych informacji o badaniach laboratoryjnych

29.12.2017

W ramach Tygodnia Diagnostów laboratoryjnych (24-30 kwietnia 2016), poprosiliśmy kilku specjalistów z tej dziedziny, aby stworzyli listę najważniejszych z punktu widzenia pacjenta i lekarza informacji dotyczących badań laboratoryjnych. Oto pierwsza dziesiątka:

  1. Badania laboratoryjne powinny  być wykonywane przez diagnostów laboratoryjnych (Patrz artykuł Diagności laboratoryjni, czyli kto jest kim w laboratorium)
  2. Badania laboratoryjne umożliwiają rozpoznanie wielu chorób, co inaczej byłoby bardzo utrudnione lub wręcz niemożliwe. Badania  laboratoryjne  znajdują zastosowanie w procesach przesiewowych, diagnostycznych i /lub monitorowania wielu schorzeń.
  3. Badania laboratoryjne pomagają lekarzom w podejmowaniu decyzji.  Należy je interpretować w kontekście objawów chorego, historii chorób w rodzinie oraz wyników pozostałych testów. (Patrz artykuł Making Informed Decisions for Better Health)
  4. W procesie rozpoznania często należy wykonać kilka różnych badań. Czasami wynik badania laboratoryjnego wymaga potwierdzenia  różnymi metodami.
  5. Nawet w najlepszym laboratorium uzyskany wynik badania, z pewnych przyczyn może być obarczony błędem lub niewiarygodny  – nie istnieje test doskonały. (Patrz artykuł How Reliable is Laboratory Testing?)
  6. Wyniki mogą różnić się w zależności od laboratorium wykonującego badanie. Dlaczego? Nie wszystkie metody oznaczeń  są takie same, przez co wyniki pomiędzy laboratoriami mogą być zróżnicowane. Również zakresy referencyjne wartości prawidłowych mogą być  inne w każdym laboratorium co zależy od stosowanych metod oznaczeń. Nie należy porównywać wyników oznaczeń wykonanych w dwóch różnych laboratoriach bez porównania zakresów referencyjnych. (Patrz artykuł Reference Ranges and What They Mean)
  7. Wiele czynników może mieć wpływ na wynik badania laboratoryjnego. Dzięki swojej wiedzy, diagności laboratoryjni  mogą pomóc w interpretacji wyników. Wpływ na wyniki może mieć spożyty posiłek lub napój, stosowane leki, suplementy diety oraz sposób pozyskania próbki do badania  i postępowania z nią.  (Patrz artykuł Test Preparation: Your Role)
  8. Istnieje wiele rodzajów laboratoriów, a badania  wykonuje się w różnych warunkach. Są to laboratoria referencyjne, szpitalne, w gabinetach lekarskich. Badania wykonuje się też  przy łóżku pacjenta, a nawet w domu. (Patrz artykuł Where Lab Tests Are Performed)
  9. Niektóre badania wysokospecjalistyczne są opracowywane w specjalistycznych laboratoriach. (Read Laboratory-developed Tests (LDTs))
  10. Jeżeli lekarz prowadzący nie kontaktuje się z pacjentem, żeby przekazać wyniki badań, pacjent nie powinien zakładać, że są one prawidłowe. Należy wtedy skontaktować się z lekarzem prowadzącym lub laboratorium, aby uzyskać niezbędne informacje.