Przegląd Naukowej Bazy Danych Medycyny Ogólnej wykazał, że w okresie do pięciu lat przed rozpoznaniem rzadko występującego nowotworu o nazwie szpiczak mnogi, u pacjentów z nieswoistymi objawami szpiczaka stwierdzano nieprawidłowe wyniki dwóch prostych badań – stężenie hemoglobiny oraz OB (wskaźnik opadania erytrocytów), co powinno prowadzić do niezwłocznego wykonania badań krwi i moczu w celu dokonania rozpoznania. Prawidłowe wartości obydwu badań zazwyczaj wykluczają obecność tego nowotworu.

Szpiczak mnogi jest nowotworem złośliwym komórek osocza w szpiku kostnym, często obecnym w ogniskach. Komórki nowotworowe pochodzące z pojedynczej komórki wytwarzającej przeciwciała, wydzielają dużą ilość tylko jednego typu przeciwciał, które można wykryć w osoczu (krwi) metodą elektroforezy. W wielu przypadkach niewielką ilość przeciwciał (białko Bence Jonesa) można wykryć w moczu. Dodatni wynik oznaczenia tych paraprotein powinien pociągnąć za sobą jak najszybsze wykonanie dalszych badań oraz rozpoczęcie leczenia.    

W celu ustalenia, dlaczego szpiczak jest często rozpoznawany dopiero w późnym stadium, badacze Health Care Sciences, University of Oxford, the University of Exeter Medical School oraz Chiddenbrook Surgery, Crediton, Devon poddali ocenie dane zawarte w elektronicznej Naukowej Bazie Danych Medycyny Ogólnej dotyczące 2703 pacjentów w wieku powyżej 39 lat, u których rozpoznano szpiczaka w latach 2000 -2009 oraz 12157 osób z grupy kontrolnej w podobnym wieku, rozkładzie płci i historii zdrowotnej. Swoiste objawy wskazujące na zaawansowane stadium choroby, takie jak złamania, utrata masy ciała i mdłości prowadziły zazwyczaj do rozpoznania i skierowania na leczenie w ciągu kolejnych kilku miesięcy. Wczesne objawy u pacjentów ze szpiczakiem, takie jak ból pleców, żeber, klatki piersiowej i nawracające infekcje układu oddechowego występowały również w grupie kontrolnej, więc zostały określone jako niewielkie prawdopodobieństwo obecności choroby. Jednak badania wykazały, że szacowane prawdopodobieństwo zmieniało się po uwzględnieniu wyników tych podstawowych badań krwi.  

Badacze przeanalizowali dane elektroniczne w celu stwierdzenia, czy wyniki badań krwi oraz ich kombinacje są przydatne w celu potwierdzenia lub wykluczenia wczesnego stadium szpiczaka. Wyniki analizy opublikowano we wrześniu 2018 r. w British Journal of General Practice. Prawdopodobieństwo szpiczaka było bardzo niskie u pacjentów z objawami mogącymi wskazywać na wczesne stadium tej choroby, u których stężenie hemoglobiny (oznaczane zazwyczaj w ramach morfologii) oraz lepkość osocza lub  wskaźnik OB (opadania erytrocytów) były prawidłowe. U pacjentów z nieprawidłowymi wynikami tych badań prawdopodobieństwo szpiczaka było znacznie wyższe i należało niezwłocznie wykonać u nich badania krwi i moczu (elektroforeza białek).  

Naukowiec kierujący badaniem, profesor Willie Hamilton z University of Exeter Medical School, powiedział Oxford University News Office:

- Szacuje się, że lekarz pierwszego kontaktu nie spotyka się z przypadkiem szpiczaka mnogiego częściej niż raz na pięć lat. Bardzo ważne jest szybkie rozpoznanie, a szybkie rozpoczęcie leczenia istotnie poprawiłoby wskaźnik przeżywalności. Podajemy prosty sposób oceny pacjenta z objawami takimi jak ból pleców, żeber i klatki piersiowej lub z nawracającymi infekcjami dróg oddechowych, pod kątem szpiczaka.

‍

Link do strony źródłowej:
‍Two simple blood tests may help earlier detection of a rare cancer