Chlamydia

Ostatnia weryfikacja:
9.13.2021
Oficjalna Nazwa

Chlamydia, hodowla Chlamydia trachomatis, badanie Chlamydia trachomatis  poprzez bezpośrednie wykrywanie antygenu

Inne Nazwy
Powiązane badania
SPIS TREŚCI

W skrócie

W jakim celu badanie jest wykonywane?

Badanie jest wykonywane w celu ustalenia czy pacjent jest zakażony bakterią Chlamydia trachomatis.

Kiedy badanie jest wykonywane?

U osób aktywnych seksualnie, u kobiet ciężarnych, u osób z podwyższonym stopniem ryzyka rozwoju chlamydiozy takich jak : upławy z pochwy i ból w podbrzuszu (u kobiet) lub wyciek z penisa albo ból podczas oddawania moczu (u mężczyzn). W zależności od czynników ryzyka badanie można powtarzać co roku.

Jak się pobiera próbkę do badania?

Wymaz komórek lub wydzieliny z miejsca zakażenia; mocz w celu wykonania testu metodą biologii molekularnej.

Rozpoznanie ustala się na podstawie wymazu pobranego z zakażonej okolicy (szyjki macicy, cewki moczowej, penisa, odbytu lub gardła). Zabieg ten może być nieprzyjemny. Dostępne są również testy do badania moczu, ale tylko w specjalistycznych laboratoriach, które stosują wysoce czułe metody z zastosowaniem technik molekularnych.

Czy do badania trzeba się przygotować?

Nie ma takiej potrzeby.

Informacja o próbce

Co się oznacza?

Badanie ma na celu wykrycie zakażenia bakteriami Chlamydia trachomatis. Zakażenie Chlamydia trachomatis jest najczęściej występującą chorobą przenoszoną drogą płciową.

W USA choroba ta najczęściej występuje u osób w wieku 15 – 25 lat. Szacuje się, że co roku zarażonych Chlamydią zostaje 3 miliony Amerykanów, chociaż liczba ta może być większa. Nie u wszystkich zakażonych występują objawy, dlatego wiele przypadków chlamydiozy nie jest rozpoznanych i leczonych. Mimo to co roku odnotowuje się ponad milion nowych przypadków. Rozpoznanie i leczenie chlamydiozy jest bardzo ważne z uwagi na długoterminowe powikłania i ryzyko zakażenia innych.

Chlamydią najczęściej można zarazić się na drodze kontaktów seksualnych (oralnych, waginalnych lub analnych) z osobą chorą. Czynniki ryzyka to między innymi utrzymywanie stosunków płciowych z wieloma partnerami, uprzednio przebyte choroby przenoszone drogą płciową oraz nieregularne stosowanie mechanicznych metod antykoncepcji. Chora matka może zainfekować dziecko w czasie porodu, co powoduje ryzyko rozwoju zapalenia spojówek (stanu zapalnego mogącego doprowadzić do utraty wzroku) oraz zapalenia płuc u noworodka.

Około 75% zakażonych kobiet i 50% zakażonych mężczyzn nie doświadcza żadnych objawów, u części chorych objawy są bardzo łagodne. Możliwe objawy u kobiet to krwawienie śródcykliczne i po stosunku płciowym, ból w podbrzuszu, bolesne stosunki i nieprawidłowa wydzielina z pochwy. U mężczyzn objawy to ropna lub mleczna wydzielina z penisa i zapalenie gruczołu krokowego lub odbytnicy. U obu płci może występować ból podczas oddawania moczu.

Chlamydioza łatwo poddaje się działaniu antybiotyków, lecz nieleczona może powodować poważne zaburzenia płodności oraz inne problemy zdrowotne. U około 40% kobiet nieleczone zakażenie chlamydią może prowadzić do zapalenia narządów miednicy mniejszej, które może rozpocząć się w szyjce macicy, a następnie objąć jajowody i jajniki. Może to być przyczyną niepłodności oraz powoduje wzrost ryzyka ciąży pozamacicznej, która często prowadzi do śmierci. U kobiet ciężarnych z chlamydiozą może dochodzić do krwotoków oraz przedwczesnego pęknięcia pęcherzy płodowych. U mężczyzn zakażenie to może spowodować niepłodność. U obu płci może wystąpić świąd odbytu oraz zaczerwienienie, opuchlizna i świąd oczu.

Artykuły zamieszczone w dziale Laboratorium dostarczą Ci ogólnych informacji na temat obróbki pobranej krwi, wymazu z gardła oraz krwiodawstwa i krwiolecznictwa.

Badanie

W jakich przypadkach badanie jest wykonywane?

Badanie jest wykonywane:

  • w celu zdiagnozowania przyczyny występujących objawów
  • w celu wykrycia bakterii u osób aktywnych seksualnie - badanie przesiewowe
  • aby udowodnić, że osoba badana była wykorzystywana seksualnie

Ważna jest ostateczna diagnoza, ponieważ chlamydioza może przypominać rzeżączkę, chociaż obydwa zakażenia wymagają zastosowania innej antybiotykoterapii.
Obecnie badaniem z wyboru jest badanie z wykorzystaniem techniki amplifikacji kwasu nukleinowego (NAAT). Badanie oparte jest o amplifikację DNA obecnego w Chlamydia trachomatis. Badanie molekularne na obecność chlamydia trachomatis jest obecnie powszechnie stosowanym standardem. Jego zaletą jest większa czułość i swoistość niż w przypadku tradycyjnego posiewu, dzięki czemu można zidentyfikować więcej próbek o wyniku dodatnim. Jednak badania molekularne nie powinny służyć do celów rozpoznania lub weryfikacji przypadków niosących za sobą konsekwencje prawne. Do czasu zmian w prawodawstwie tylko dodatni wynik posiewu na obecność chlamydii może stanowić materiał dowodowy w sądzie. Wszystkie dodatnie wyniki badań molekularnych na obecność Chlamydia trachomatis należy potwierdzać tą samą lub inną metodą. Badania molekularne należy walidować w zależności od źródła pochodzenia próbki. FDA nie zaakceptowała oznaczeń wykonywanych w próbkach pochodzących z oczu, gardła lub odbytu.

Inne metody oznaczeń to bezpośrednia fluorescencyjna analiza przeciwciał (DFA) pozwalająca wykryć antygeny Chlamydii, sonda DNA – badanie pozwalające wykryć DNA Chlamydii, lecz mające mniejszą czułość niż NAAT. Obecnie trwają badania nowo wprowadzonego szybkiego testu, który rozpoznaje markery bakterii w próbkach, takich jak samodzielnie pobrany wymaz z pochwy lub wymaz pobrany przez pracownika opieki medycznej, a wynik dostępny jest w ciągu 30 minut.

Zwykle wykonuje się równolegle badanie na obecność Neisseria gonorrhoeae (rzeżączka) oraz Chlamydia jako że oba drobnoustroje dają podobne objawy kliniczne.

W jakich przypadkach badanie jest zlecane?

Lekarz może zlecić badanie jeżeli u kobiety wystąpią takie objawy jak: upławy i bóle brzucha, a u mężczyzny wydzielina z penisa lub ból podczas oddawania moczu.
Należy jednak pamiętać, że u 75% kobiet i 50% zakażonych mężczyzn nie występują widoczne objawy. W związku z tym zaleca się wykonanie badania w następujących przypadkach:

  • badanie raz w roku wszystkich aktywnych seksualnie kobiet w wieku poniżej 20 lat
  • kobiet w wieku 20 lat oraz starsze wykazujące zachowania seksualne dużego ryzyka (częste zmiany partnerów, kontakty z wieloma partnerami, nieużywanie prezerwatyw)
  • wszystkie kobiety w ciąży
  • wszystkie kobiety z zakażeniem szyjki macicy

Objawy chlamydiozy mogą być podobne do objawów chorób przenoszonych drogą płciową, więc razem z badaniem na obecność chlamydii czasami wykonuje się również inne badania przesiewowe, jak na przykład w kierunku rzeżączki.

Co oznacza wynik?

Dodatni wynik badania świadczy o aktywnym zakażeniu i wymaga leczenia antybiotykami.
Ujemny wynik badania oznacza tylko brak obecności choroby w momencie wykonywania testu. Osoby z grupy podwyższonego ryzyka powinny wykonywać badania regularnie, ponieważ często dochodzi do ponownego zakażenia, szczególnie u nastolatków. Partner / partnerzy seksualni osoby zarażonej powinni również zostać przebadani i poddani leczeniu.

Uwaga

Dla wielu oznaczeń nie ustalono standardowych zakresów referencyjnych. Ze względu na to, że wartości te zależą od wielu czynników takich jak: wiek, płeć, badana populacja, metoda oznaczenia, wyniki przedstawione jako wartości liczbowe mają różne znaczenie w różnych laboratoriach. Wynik powinien zawierać zakres referencyjny dla konkretnego oznaczenia. Lab Tests Online zaleca, aby pacjent przedyskutował wyniki testu z lekarzem. Dodatkowe informacje na temat zakresów referencyjnych są dostępne w artykule:

Przedziały referencyjne i ich znaczenie.
Co jeszcze należy wiedzieć?

Choroba ta, często nazywana jest"cichą epidemią", szacuje się bowiem, iż występuje o wiele częściej niż jest diagnozowana. Wiele osób nie wie, że są zakażone.

Zakażenie chlamydiami jest rozpowszechnione głównie wśród młodych ludzi i najbardziej powszechne wśród kobiet pomiędzy 19 a 25 rokiem życia. Występuje 4 razy częściej niż rzeżączka i 6 razy częściej niż opryszczka.

Choroba ta jest łatwo wyleczalna, nie leczona może prowadzić do ciężkich problemów zdrowotnych i rozrodczych.

U osób zakażonych chlamydią, wzrasta ryzyko zarażenia się innymi chorobami przenoszonymi droga płciową, w tym 3 do 5 razy wyższe ryzyko zakażenia wirusem HIV.

Rozpoznanie choroby przenoszonej drogą płciową nie może być wykluczone tylko na podstawie ujemnego wyniku testu. Należy brać przede wszystkim objawy kliniczne występujące u pacjenta i wywiad epidemiologiczny.

Pytania i odpowiedzi

1. Jakie są objawy chlamydii?

Osoby zakażone mogą nie mieć żadnych objawów w związku tym nie są poddawani leczeniu.

U kobiet (jeśli objawy występują) stwierdza się upławy, bóle w podbrzuszu, ból podczas stosunku płciowego, krwawienia międzymiesiączkowe i po stosunku płciowym.

U mężczyzn to przede wszystkim ropna lub mleczna wydzielina z penisa.

Zarówno u kobiet jak i mężczyzn pojawiają się objawy ze strony układu moczowego takie jak np. częstomocz czy pieczenie i ból podczas oddawania moczu.

2. Co się stanie jeśli osoba zakażona nie podda się leczeniu?

Nieleczone zakazenie Chlamydia trachomatis u 40% kobiet może spowodować zapalenie narządów w obrębie miednicy, które zaczyna się od zapalenia szyjki macicy, a następnie przechodzi na jajowody i jajniki. Powoduje to bezpłodność i stwarza ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej, stanów zapalnych szyjki macicy, jak również górnego odcinka wewnętrznych narządów płciowych np. jajowodów czy jajników.

Zakażenie u kobiet w ciąży jest szczególnie niebezpieczne. Często bowiem występują obfite krwawienia przed porodem i przedwczesne pęknięcia pęcherza płodowego.

U mężczyzn chlamydioza może powodować bezpłodność.

Zarówno u kobiet jak i u mężczyzn może wystąpić obrzęk, zaczerwienienie oczu i zapalenie stawów.

3. W jaki sposób dochodzi do przenoszenia zakażenia chlamydią?

Zakażenie następuje poprzez kontakty płciowe (stosunki pochwowe, analne lub oralne) z osobą zakażoną. Zakażona matka może podczas porodu przekazać infekcję dziecku. U noworodków zakażenie najczęściej objawia się grożącym ślepotą zapaleniem spojówek oraz płuc.

4. W jaki sposób leczy się zakażenie chlamydią?

Zakażenie chlamydią może być łatwo wyleczone kuracją antybiotykową.

5. W jaki sposób można zapobiegać zakażeniu chlamydiami?

Ograniczenie ilości partnerów seksualnych oraz odpowiednie zabezpieczenie w postaci prezerwatywy ogranicza ryzyko zakażenia chlamydiami. W przypadku podejrzenia zakażenia bardzo ważne jest wykonanie odpowiednich testów na obecność tych bakterii i leczenie osoby zakażonej i jej partnerów.

Program Profilaktyka 40 Plus - dowiedz się więcej

Chlamydia

Ostatnia weryfikacja:
9.13.2021